Εκδόσεις ιατρικής

Δωρεάν εκδόσεις ιατρικής

Αρχική σελίδα περιοδικού C.V.P. ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Σύντομη βιογραφία του συγγραφέα-ερευνητή Δρ. Παπαγιαννόπουλου Βίκτωρος του Γεωργίου

Κριτικές του άρθρου


Έκδοση περιοδικών ιατρικής

"ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ

ΠΟΥ ΒΑΡΥΝΕΙ ΤΟΥΣ ΠΑΣΧΟΝΤΕΣ ΑΠΟ

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ ΙΙ"

Δρ. Βίκτωρος Γ. Παπαγιαννόπουλου

Φαρμακοποιού-Παιδαγωγού

ΧΟΡΗΓΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ: ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ ΒΙΚΤΩΡ του ΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ:

Αισθάνομαι την ανάγκη να εκφράσω τις ευχαριστίες μου προς τον καθηγητή και Πρόεδρο του τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γεώργιο Θ. Παπαϊωάννου, τον αναπληρωτή καθηγητή του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ιωάννη Υφαντόπουλο, την καθηγήτρια του τμήματος Φαρμακευτικής κ. Αικατερίνη Χαρβάλα, τον καθηγητή της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Νικόλαο – Κων/νο Κατσιλάμπρο, τον επίκουρο καθηγητή του τμήματος Φαρμακευτικής κ. Μιχάλη Ράλλη, την επίκουρο καθηγήτρια του τμήματος Φαρμακευτικής κ. Σοφία Κυρούδη, τον καθηγητή του τμήματος Φαρμακευτικής κ. Παναγιώτη Μαχαίρα και την επίκουρο καθηγήτρια του τμήματος Φαρμακευτικής κ. Μοίρα Συμιλλίδου για τη ηθική συμπαράστασή τους κατά την εκπόνηση της παρούσης έρευνας.

Ευχαριστώ την οικογένειά μου για τη βοήθεια, την αμέριστη συμπαράσταση και την ηθική στήριξη που μου παρείχε καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπόνησης της παρούσης έρευνας.

Ευχαριστώ τον Φαρμακοποιό και Δήμαρχο Ίλιου κ. Βασίλη Κουκουβίνο, το διαβητολόγο-ιατρό και αντιδήμαρχο Ίλιου κ. Τιμόθεο Σακελλαρίου, το δικηγόρο και Δήμαρχο Ζωγράφου κ. Ιωάννη Καζάκο και την αντιδήμαρχο Ζωγράφου και πρόεδρο των Κέντρων Ανοικτής Περίθαλψης Ηλικιωμένων (Κ.Α.Π.Η.) Ζωγράφου κ. Τόνια Καλύβα που μου επέτρεψαν να επισκεφτώ τα Κ.Α.Π.Η. των Δήμων τους και έδωσαν εντολή στο προσωπικό των Κ.Α.Π.Η. να μου παρέχουν κάθε δυνατή και νόμιμη βοήθεια στην εύρεση διαβητικών τύπου ΙΙ στα μέλη των Κ.Α.Π.Η.. Δίχως αυτή τη βοήθειά τους η παρούσα έρευνα δεν θα ήταν δυνατό να πραγματοποιηθεί.

Ευχαριστώ επίσης το προσωπικό όλων των Κ.Α.Π.Η. των Δήμων Ίλιου, Ζωγράφου και Ηλιουπόλεως για τη βοήθειά τους να με φέρουν σε επαφή με διαβητικούς τύπου II.

Ευχαριστώ επίσης την πρόεδρο της ομοσπονδίας Σωματείων – Συλλόγων ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη κ. Κατερίνα Κουλουρίδου για την ηθική συμπαράστασή της.

Ευχαριστώ τους διαβητικούς που αποτέλεσαν το δείγμα της έρευνας αυτής και δέχθηκαν να συνεργαστούν μαζί μου.

Ευχαριστώ τέλος όλους τους πελάτες του Φαρμακείου μου για τη συμπαράστασή τους που παρόλο που υπήρξαν στιγμές που υπέστησαν ταλαιπωρία στην εξυπηρέτησή τους, λόγω της εκπόνησης της παρούσης έρευνας, αυτοί συνέχισαν να με προτιμούν και να με θεωρούν τον προσωπικό τους Φαρμακοποιό.

Εισαγωγή:

Ο σακχαρώδης διαβήτης ταλαιπωρεί χιλιάδες ανθρώπους στην Ελλάδα και επιφέρει ένα χρηματικό κόστος που βαρύνει τόσο την πολιτεία, όσο και τους πάσχόντες.

Σε αναζήτηση στην Ελληνική και παγκόσμια βιβλιογραφία για έρευνες ή μελέτες σχετικές με την εκτίμηση του χρηματικού κόστους θεραπείας του διαβήτη που βαρύνει τους πάσχοντες δεν ευρέθηκε καμμία. Οι περισσότερες έρευνες ασχολούνται με το κόστος του διαβήτη το οποίο βαρύνει το κράτος ή τα ασφαλιστικά ταμεία.

Σκοπός:

Σκοπός της έρευνας μου ήταν μεταξύ άλλων η εκτίμηση του κόστους των επιπλοκών που παρουσιάσθηκαν λόγω διαβήτη στους διαβητικούς τύπου ΙΙ και το οποίο βαρύνει τους διαβητικούς.

Σχεδιασμός και μεθοδολογία της έρευνας:

Δείγμα: Αρχικά απευθύνθηκα σε 327 διαβητικούς τύπου ΙΙ από τους οποίους μόνο οι 101 δέχθηκαν να συμμετάσχουν στην παρούσα έρευνα. Το δείγμα αποτέλεσαν 101 διαβητικοί ασθενείς με διάγνωση διαβήτη τύπου ΙΙ. Στην ανάλυση των αποτελεσμάτων φαίνονται 100 ερωτώμενοι γιατί ένα ερωτηματολόγιο εξαιρέθηκε λόγω ελλιπών στοιχείων. Μετά την εξαίρεση του ενός ερωτηματολογίου υπήρξε ίση αναλογία ανδρών και γυναικών. Η έρευνα έλαβε χώρα μεταξύ 1ης Φεβρουαρίου και 30ης Ιουλίου 2000.

Κατά το χρόνο της έρευνας οι διαβητικοί ακολουθούσαν θεραπευτική αγωγή είτε μόνο με δίαιτα, είτε με φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα, είτε με ινσουλίνη, είτε με κάποιο συνδυασμό των ανωτέρω.

Το δείγμα αποτέλεσαν (101) άτομα που ήταν πελάτες Φαρμακείου (31) μεσαίας κοινωνικο-οικονομική περιοχής και άτομα-μέλη Κέντρων Ανοικτής Περίθαλψης Ηλικιωμένων (Κ.Α.Π.Η.) (70) μεσαίας και κατώτερης κοινωνικο-οικονομικής περιοχής.

Η ηλικία των διαβητικών κυμάνθηκε κατά μέσο όρο 71,8 ± 7,8 χρόνια (διάστημα 52-92 ετών). Το 76 % των διαβητικών ήταν κατωτέρου μορφωτικού επιπέδου, το 13% μέσου μορφωτικού επιπέδου, το 7% ανώτερου μορφωτικού επιπέδου και το 4% ανώτατου μορφωτικού επιπέδου. Οι 98 διαβητικοί ήταν συνταξιούχοι ή νοικοκυρές.

Από τους 100 διαβητικούς οι 65 διαβητικοί ήταν ασφαλισμένοι στο ασφαλιστικό ταμείο του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ), οι 9 στον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ), οι 3 στο Ταμείο Ασφάλισης Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Ελλάδος-Ταμείο Ασφάλισης Εμπόρων (ΤΕΒΕ-ΤΑΕ), ένας στο ταμείο τραπεζών, οι 4 σε Δημόσια Επιχείρηση Κοινής Ωφελείας (Δ.Ε.Κ.Ω.), οι 9 στο ταμείο του Δημοσίου, ένας σε ιδιωτική ασφάλιση και 8 σε άλλα μικρότερα ασφαλιστικά ταμεία. Από τους 100 οι 66 ήταν άμεσα ασφαλισμένοι και οι 19 έμμεσα ασφαλισμένοι.

Το 14% των διαβητικών είχε καθαρό μηνιαίο εισόδημα 0-100.000 δρχ, το 61% είχε 100.001-200.000 δρχ., το 23% είχε 200.001-400.000 δρχ. και το 2% είχε άνω των 400.001 δρχ..

Το 10% των διαβητικών πάσχουν από τον διαβήτη 20-35 χρόνια, το 37% 10-19 χρόνια, το 27% 5-9 χρόνια, το 23% 2-4 χρόνια και το 3% 6μήνες-1χρόνο.

Τρόπος επιλογής του δείγματος

Προσπαθήσαμε το δείγμα να είναι τυχαίο και αντιπροσωπευτικού του γενικού πληθυσμού των διαβητικών για αυτό απευθυνθήκαμε σε διαβητικούς μέλη των Κ.Α.Π.Η. και σε πελάτες φαρμακείου. Πετύχαμε κατά αυτόν τον τρόπο το κάθε υποκείμενο να έχει διαφορετικό ιατρό και να εξασφαλίζεται ποικιλία ακολουθούμενων φαρμακευτικών αγωγών, ιατρικών αμοιβών και βαρύτητας της πάθησης του διαβήτη. Επιπλέον όλα τα άτομα της ερευνάς μας ήταν ενεργά άτομα στο κοινωνικό σύνολο και όχι περιθωριοποιημένα (όπως για παράδειγμα κατάκοιτοι οι οποίοι έχουν υψηλά κόστη θεραπείας).

Δεν απευθυνθήκαμε σε διαβητικούς των εξωτερικών ιατρειών των νοσοκομείων, νοσηλευόμενους διαβητικούς ή διαβητικούς που εξέρχονταν από ιδιωτικά ιατρεία, γιατί η έρευνα μου θα μπορούσε να κατηγορηθεί ότι μεροληπτεί, καθότι αρκετοί διαβητικοί θα είχαν τον ίδιο θεράποντα ιατρό και πιθανόν παραπλήσια έξοδα σε αμοιβές ιατρών και σε κόστος φαρμάκων και παραφαρμάκων ( σε περίπτωση ύπαρξης προτίμησης εκ μέρους του ιατρού φαρμάκων και παραφαρμάκων συγκεκριμένης εταιρείας). Επιπλέον η φύση των ερωτήσεων (ιδιαίτερα οι ερωτήσεις οικονομικής φύσεως) δεν μας επέτρεπε να υποβληθεί το ερωτηματολόγιο εντός του νοσοκομείου ή ιδιωτικού ιατρείου καθ' ότι το ψυχολογικό κλίμα δεν ήταν κατάλληλο και πιθανότατα θα αποκρυβόντουσαν αρκετά στοιχεία οικονομικής φύσεως από τους ασθενείς. Επίσης δεν απευθυνθήκαμε στα νοσοκομεία, γιατί οι διαβητικοί που θα βρίσκαμε θα έπασχαν από βαρύτερα περιστατικά διαβήτη και δεν γνωρίζουμε ποια είναι η πραγματική ποσοστιαία αναλογία τους στον γενικό πληθυσμό των διαβητικών στην Ελλάδα έτσι ίσως καταλήγαμε σε λάθος συμπεράσματα, για αυτό προτιμήσαμε να παρουσιασθούν στον δείγμα μας εντελώς τυχαία κατά την τυχαία δειγματοληψία μας. Τέλος δεν απευθυνθήκαμε σε ιδιωτικά νοσοκομεία ή ιδιωτικά ιατρεία καθότι οι διαβητικοί αυτοί θα είχαν όλοι τους υψηλό εισόδημα και δεν γνωρίζαμε εκ των προτέρων την αναλογίας τους στον γενικό πληθυσμό των διαβητικών στην Ελλάδα, έτσι ίσως καταλήγαμε σε λάθος συμπεράσματα, για αυτό προτιμήσαμε να παρουσιασθούν στον δείγμα μας εντελώς τυχαία κατά την τυχαία δειγματοληψία μας.

Συλλογή ερευνητικού υλικού

Για τη συλλογή του ερευνητικού υλικού καταρτίσθηκαν 112 ερωτήσεις, οι οποίες ομαδοποιήθηκαν σε 12 κατηγορίες – ομάδες.

Η πρώτη ομάδα ερωτήσεων αφορά δημογραφικά & προσωπικά στοιχεία (περιέχει 26 ερωτήσεις σχετικές με διεύθυνση, φύλο, ηλικία, ύψος, βάρος, καπνιστής / μη καπνιστής, αριθμός τσιγάρων την ημέρα, επίπεδο μόρφωσης, είδος εργασίας, εβδομαδιαίες ώρες επαγγελματικής απασχόλησης, ασφαλιστικός φορέας, ύπαρξη ιδιωτικής ασφάλισης & επασφάλιστρα, καθαρό μηνιαίο εισόδημα, ετήσιο προσωπικό ή οικογενειακό εισόδημα, αριθμό ατόμων οικογενείας, αριθμό ατόμων οικογενείας που εργάζονται και καθαρές μηνιαίες αποδοχές τους, φύλο και ηλικία τους, αριθμός διαβητικών στην οικογένεια, χρόνος διάγνωσης της πάθησης για πρώτη φορά).

Η δεύτερη ομάδα αφορά τους ιατρούς που ρυθμίζουν τον διαβήτη των ασθενών (περιέχει17 ερωτήσεις που κατανέμονται σε τέσσερις υποομάδες με θέματα α) την ειδικότητα ιατρού και συχνότητα επισκέψεων, β) λόγοι επίσκεψης στον ιατρό, γ) αμοιβή ιατρού και δ) ικανοποίηση) (Οι ερωτήσεις είναι σχετικές με την ειδικότητα ιατρών, είδος ιατρών, συχνότητα επισκέψεων, λόγοι επισκέψεως, αμοιβές ιατρών, αιτιολόγηση άτυπων αμοιβών, συνεισφορά του ασφ. Ταμείου, διάρκεια της εξέτασης, ικανοποίηση ασθενή, προθυμία του ιατρού, οφέλη ασθενή, συχνότητα αλλαγής ιατρού και τους λόγους αλλαγής ιατρού).

Η τρίτη ομάδα αφορά το κόστος της φαρμακευτικής αγωγής που ακολουθούν οι πάσχοντες τόσο για την αντιμετώπιση του διαβήτη και των επιπλοκών του, όσο και για άλλες παθήσεις ή ασθένειες. Περιέχει 9 ερωτήσεις σχετικές με το είδος φαρμάκων που λαμβάνουν οι ασθενείς, το ακολουθούμενο δοσολογικό σχήμα, το ποσοστό συμμετοχής που πληρώνουν κατά την αγορά των φαρμάκων τους κάνοντας χρήση των καλύψεων που τους παρέχει το ασφαλιστικό τους ταμείο, το είδος της διάγνωσης που αναγράφει ο θεράπων ιατρός στο συνταγολόγιο κατά την συνταγογράφηση των φαρμάκων, την συχνότητα αγοράς των φαρμάκων με ή χωρίς ιατρική συνταγή, το κόστος των φαρμάκων που αφορούν την ρύθμιση του διαβήτη και το κόστος των φαρμάκων που αφορούν τις επιπλοκές του διαβήτη ή άλλες παθήσεις άσχετες με τον διαβήτη.

Η τέταρτη ομάδα αφορά το κοινωνικό κόστος (περιέχει 6 ερωτήσεις σχετικές με το ποσοστό μείωσης επί τοις % των δραστηριοτήτων των πασχόντων, τις εβδομαδιαίες ώρες απασχόλησης άλλου μέλους της οικογένειας προκειμένου να τους εξυπηρετήσει σε εργασίες-δραστηριότητες που δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν μόνοι τους, τις προσφερόμενες υπηρεσίες των ΚΑΠΗ, το ποσοστό μείωσης επί τοις % της επαγγελματικής απασχόλησης, την μείωση των ετησίων αποδοχών τους λόγω του διαβήτη και το εάν έχουν διαπιστώσει ότι ο διαβήτης αποτελεί εμπόδιο στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία.

Η πέμπτη ομάδα ερωτήσεων αφορά το κόστος επιπλοκών που παρουσιάσθηκαν λόγω του διαβήτη και περιέχει 12 ερωτήσεις. Οι ερωτήσεις είναι σχετικές με τις επιπλοκές που τους έχει παρουσιάσει ο διαβήτης, το αν έχουν νοσηλευτεί λόγω των επιπλοκών σε νοσοκομείο, τον αριθμό των ημερών νοσηλείας, την διάγνωση κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο, την ειδικότητα του θεράποντα ιατρού, την φαρμακευτική αγωγή που ακολούθησαν εντός του νοσοκομείου και μετά την έξοδό τους, το ύψος των άτυπων και μη αμοιβών ιατρού και νοσηλευτικού προσωπικού που δεν καλύπτεται από το ασφαλιστικό τους ταμείο, το ύψος των νοσηλειών που πλήρωσαν και δεν τα κάλυψε το ασφαλιστικό τους ταμείο, το είδος των καλύψεων που τους παρείχε και που δεν τους παρείχε η ασφάλειά τους και αναγκάστηκαν να πληρώσουν, το πόση ήταν η απώλεια εισοδήματος τους λόγω της νοσηλείας τους και της αδυναμίας τους να εργασθούν κατά τις ημέρες της ανάρρωσης τους και το πόση θα είναι η απώλεια στα ετήσια εισοδήματά τους στο εξής λόγω της εμφάνισης της επιπλοκής αυτής.

Η έκτη ομάδα αφορά το κόστος παραφαρμάκων και μικροβιολογικών εξετάσεων ( περιέχει 10 ερωτήσεις σχετικές με τις καλύψεις του ασφαλιστικού τους ταμείου, την ποσότητα & τα χρήματα που δαπανούν μηνιαίως, την συχνότητα των αυτομετρήσεων γλυκόζης & οξόνης στο αίμα και στα ούρα, την αιτιολόγηση συχνότητας αυτομετρήσεων, την συχνότητα μετρήσεων γλυκόζης και άλλων μικροβιολογικών εξετάσεων σε ΙΚΑ, Νοσοκομείο & Ιδιωτικό μικροβιολογικό εργαστήριο και το κόστος αυτών των μικροβιολογικών εξετάσεων).

Η έβδομη ομάδα ερωτήσεων αφορά το κόστος νοσηλείας σε νοσοκομείο κατά τους 12 τελευταίους μήνες ( περιέχει 8 ερωτήσεις σχετικές με τον αριθμό των εισαγωγών, το είδος του νοσοκομείου (δημόσιο ή ιδιωτικό), την διάγνωση κατά την εισαγωγή, τα συνολικά έξοδα νοσηλείας του τελευταίου 12μήνου, τις ημέρες νοσηλείας και τις αμοιβές (άτυπες ή μη) των ιατρών και νοσηλευτών).

Η όγδοη ομάδα ερωτήσεων αφορά την κατάσταση ρύθμισης του διαβήτη και την εκτίμηση της γενικής κατάστασης της υγείας των πασχόντων ( περιέχει 7 ερωτήσεις σχετικές με την τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης κατά την τελευταία μέτρηση, την τιμή γλυκόζης αίματος νηστείας (κατά την τελευταία μέτρηση), την τιμή γλυκόζης αίματος μεταγευματικά (2 ώρες μετά το γεύμα) (κατά την τελευταία μέτρηση), τον μέσο όρο του αριθμού ημερήσιων υπογλυκαιμιών, τον μέσο όρο του αριθμού ημερήσιων υπεργλυκαιμιών, τον ποιοτικό αυτοχαρακτηρισμό της γενικής υγείας τους, τον ποσοτικό αυτοχαρακτηρισμό της γενικής υγείας τους και τέλος την σύγκριση-συσχέτιση των τιμών γλυκόζης με τον αυτοχαρακτηρισμό της υγείας.

Η ένατη ομάδα ερωτήσεων αφορά τα προσωπικά έξοδα των διαβητικών τύπου ΙΙ και περιέχει 7 ερωτήσεις και υποερωτήσεις σχετικές με το επί τοις % ποσοστό αύξησης των εξόδων των πασχόντων στα είδη διατροφής, ένδυσης, υπόδησης, στα καθημερινά έξοδα διαβίωσης (Δ.Ε.Η. (π.χ. θερμοσίφωνο, αιρ κοντίσιον), Ο.Τ.Ε., Ε.ΥΔ.Α.Π. κ.λ.π.) και στις δαπάνες για βιβλία και περιοδικά για τον διαβήτη και συνδρομές σε συλλόγους, λόγω του ότι πάσχουν από διαβήτη. Τέλος υπήρξαν ερωτήσεις σχετικές με το αν τα προσωπικά τους έξοδα είναι αυξημένα λόγω του διαβήτη, σε σχέση με τα προσωπικά έξοδα των άλλων μελών της οικογενείας τους και σε ποιο ποσοστό επί τοις %.

Η δέκατη ομάδα ερωτήσεων αφορά το κόστος επισκέψεων σε άλλους ιατρούς και χωρίζεται σε 2 υποομάδες μία που αναφέρεται στο κόστος επισκέψεων σε οδοντίατρους (περιέχει 6 ερωτήσεις) και μία που αναφέρεται στο κόστος επισκέψεων σε οφθαλμίατρους (περιέχει 6 ερωτήσεις). Οι ερωτήσεις είναι σχετικές με την συχνότητα των τακτικών επισκέψεων, τους λόγους για τους οποίους προβαίνουν ή όχι σε τακτικές επισκέψεις, το είδος του ιατρού, την αμοιβή (με απόδειξη & άτυπη) και το ποσοστό συμμετοχής του ασφαλιστικού ταμείου στην αμοιβή.

Η ενδέκατη ομάδα ερωτήσεων αφορά τον ρόλο του φαρμακοποιού ( περιέχει 3 ερωτήσεις σχετικές με τον ρόλο που διαδραματίζει ο φαρμακοποιός στην εκλογή του φαρμάκου, το δοσολογικό σχήμα και σε θέματα διατροφής και διαβήτη).

Η δωδέκατη ομάδα ερωτήσεων αφορά τις προτάσεις των διαβητικών για την βελτίωση του υπάρχοντος συστήματος υγείας στην Ελλάδα (περιέχει μία ερώτηση).

Η πλειοψηφία των ερωτήσεων ήταν ανοικτές και μπορούσε να καταγραφεί η ακριβής απάντηση του ερωτώμενου. Στις κλειστές ερωτήσεις χρησιμοποιήθηκε η διωνυμική κλίμακα (ναι, όχι.).

Χρονική διάρκεια υποβολής ερωτηματολογίου: 30-90 min. Μέση χρονική διάρκεια 75 min.

Ευρήματα:

α) Επιπλοκές που παρουσιάστηκαν λόγω διαβήτη

Ο διαβήτης για τους 6 στους 10 ερωτώμενους δεν έχει δημιουργήσει καμία επιπλοκή. Μερικοί από τους υπόλοιπους ερωτώμενους ανέφεραν περισσότερες από μια επιπλοκές. Από τις επιπλοκές που φαίνονται στο παραπάνω Πίνακα παρατηρούμε ότι τα οφθαλμολογικά και κυκλοφορικά προβλήματα έχουν περισσότερες αναφορές. Αναλυτικότερα στα οφθαλμολογικά προβλήματα αναφέρθηκαν καταρράκτης (8), γλαύκωμα (3), απώλεια όρασης (6) και άλλες επιπλοκές στα μάτια (6). Στα κυκλοφορικά προβλήματα υπήρξαν 5 αναφορές και επιπλέον 3 ερωτώμενοι ανέφεραν αγγειολογικά προβλήματα και άλλοι 3 πίεση (Πίνακας 1, Ιστόγραμμα1).

β) Νοσηλεία σε νοσοκομείο λόγω επιπλοκών που τους παρουσίασε ο διαβήτης

Από τους 100 διαβητικούς 8 άτομα απάντησαν ότι νοσηλεύτηκαν σε νοσοκομείο λόγω επιπλοκών του διαβήτη.

γ) Ημέρες νοσηλείας

Από τους 40 ερωτώμενους που δήλωσαν ότι τους παρουσιάστηκαν επιπλοκές εξαιτίας του διαβήτη, οι 8 έχουν νοσηλευτεί από 3-30 μέρες σε νοσοκομείο εξαιτίας αυτών των επιπλοκών.

Από τους 8 ασθενείς που απάντησαν καταφατικά στην ερώτηση αν νοσηλεύτηκαν ποτέ σε νοσοκομείο λόγω των επιπλοκών που τους παρουσίασε ο διαβήτης, οι 2 δεν απάντησαν στην ερώτηση “πόσες ημέρες νοσηλευτήκατε;”, ενώ οι υπόλοιποι 6 νοσηλεύτηκαν για ένα διάστημα που κυμαίνεται από 3-30 ημέρες. Πιο συγκεκριμένα οι απαντήσεις που δόθηκαν είναι οι εξής: 3, 8, 10, 15, 20 και 30 ημέρες.

δ) Διάγνωση των νοσοκομειακών ιατρών

Η διάγνωση των γιατρών κατά τη νοσηλεία ήταν υψηλό ζάχαρο (2), διαβήτης (1), ακρωτηριασμός (1), εγκεφαλικό (1), νεφρική ανεπάρκεια (1), άλλες διαγνώσεις (1), ενώ ένας ερωτώμενος δεν απάντησε.

Σε ερωτήσεις που τέθηκαν σχετικά με τη νοσηλεία λόγω επιπλοκών του διαβήτη που αφορούσαν στη Φαρμακευτική αγωγή, τις δαπάνες και τις ασφαλιστικές καλύψεις οι 8 ερωτώμενοι που νοσηλεύτηκαν σε αρκετές ερωτήσεις δεν απάντησαν λόγω άγνοιας των απαντήσεων και σε όσες απάντησαν υπάρχουν 1-2 αναφορές που δεν μπορούν να μας οδηγήσουν σε κάποιο συμπέρασμα για αυτό και δεν καταγράφονται.

Συμπεράσματα:

Επιπλοκές διαβήτη

Ο σακχαρώδης διαβήτης ανάμεσα στα άλλα κόστη που επιφέρει στους πάσχοντες από αυτόν, επιφέρει και το κόστος των επιπλοκών του.

Η πλειονότητα των διαβητικών (60%) δεν πάσχει από καμία επιπλοκή του διαβήτη. Οι κυριώτερες επιπλοκές του διαβήτη ήταν οι οφθαλμικές: καταρράκτης (8), γλαύκωμα (3), απώλεια όρασης (6), άλλες επιπλοκές στα μάτια (6), επίσης τα προβλήματα του κυκλοφορικού συστήματος (5), αγγειολογικά προβλήματα (3), πίεση (3), οι νευροπάθειες (4), πολυνευροπάθειες (2), προβλήματα στα νεφρά (4), εγκεφαλικά επεισόδια (3), προβλήματα στύσης στους άνδρες (3), προβλήματα ακοής (2), καρδιάς (3) και στομάχου (1). Τέλος, ακρωτηριασμοί μελών του σώματος (2).

Οκτώ άτομα από αυτά που έχουν επιπλοκές παρουσιάζονται να έχουν νοσηλευτεί σε νοσοκομείο λόγω των επιπλοκών τους.

Δεν δύναται να διατυπωθεί, εάν οι επιπλοκές αυτές που παρουσιάσθηκαν αποδίδονται α) στην φθορά που υπέστη ο οργανισμός του πάσχοντα κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της εμφάνισής του και της διάγνωσής του και ενάρξεως της θεραπευτικής του αντιμετώπισης, β) στην κακή ρύθμιση του διαβήτη (υψηλά επίπεδα σακχάρου), γ) στον γονότυπο του πάσχοντα (π.χ. επιβαρημένο οικογενειακό ιστορικό), δ) σε περιβαλλοντικούς παράγοντες ή ε) σε συνδυασμούς των ανωτέρω.

Ο σακχαρώδης διαβήτης παρουσιάζει ποικίλες επιπλοκές και το καλύτερο μέσο πρόληψή τους είναι η καλή ρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη. Δηλαδή απαιτείται να ρυθμίζεται και να διατηρείται η συγκέντρωση γλυκόζης στο αίμα σε επίπεδα φυσιολογικά (1). Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος χρειάζεται ο κάθε διαβητικός να παρακολουθείται από ιατρό ειδικευμένο στον διαβήτη και να ακολουθεί τις οδηγίες του ιατρού του. Σημαντικά θα βοηθούσε τους διαβητικούς στην ρύθμιση του διαβήτη τους η παρακολούθηση ειδικά σχεδιασμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων με θέματα που θα αφορούν την διατροφή, την σωματική άσκηση και γενικά τεχνικές αυτορύθμισης του διαβήτη. Σε διάφορες χώρες του εξωτερικού λαμβάνουν χώρα τέτοιου είδους προγράμματα (2) . Στην Ελλάδα εκπαιδευτικά προγράμματα για διαβητικούς θα μπορούσαν να καταρτίσουν ο σύλλογος διαβητικών, η Πολιτεία, ο Ιατρικός σύλλογος και ο Φαρμακευτικός σύλλογος.

Ο συγγραφεύς-ερευνητής

Δρ. Παπαγιαννόπουλος Βίκτωρ

Φαρμακοποιός-Παιδαγωγός

ΠΙΝΑΚΕΣ

Πίνακας 1 Επιπλοκές που παρουσιάστηκαν στην υγεία των ασθενών εξαιτίας του διαβήτη

Τι επιπλοκές σας παρουσιάστηκαν μέχρι σήμερα εξαιτίας του διαβήτη

Σύνολο

Καταρράκτης

8

Γλαύκωμα

3

Απώλεια όρασης

6

Άλλες επιπλοκές στα μάτια

6

Σπασίματα μελών

2

Ακρωτηριασμοί

2

Προβλήματα οστών

2

Προβλήματα στα νεφρά

4

Εγκεφαλικό

3

Νευροπάθεια

4

Πολυνευροπάθεια

2

Νευρολογικές επιπλοκές

1

Κυκλοφορικό

5

Πίεση

3

Αγγειολογικά προβλήματα

3

Προβλήματα στην ακοή

2

Προβλήματα με τη καρδιά

3

Προβλήματα με το στομάχι

1

Προβλήματα στύσης

3

Άλλες επιπλοκές

4

Καμία επιπλοκή

60

 

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  1. Δρ. Παπαγιαννόπουλος Γ. Βίκτωρ, Σακχαρώδης Διαβήτης, Εκδοτικός Οίκος "VIPAPHARM", Πλαστήρα 30 & Ιοκάστης 65, Ν. Ζωγράφου, Τ.Κ. 157 72, Αθήνα, www.VIPAPHARM.com Μάρτιος 2002.
  2. Δρ. Παπαγιαννόπουλος Γ. Βίκτωρ, " Αρχές της οικονομικής ανάλυσης και βιβλιογραφική ανασκόπηση περί κόστους του σακχαρώδη διαβήτη", C.V.P. ΦΑΡΜΑΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, www.scientific-journal-articles.org/greek/free-online-journals/farmacoeconomics/farmacoeconomics-articles/phar-eco-01 , Μάρτιος 2002.

© Copyright-VIPAPHARM. All rights reserved

Επιστημονικές εκδόσεις

web hosting and internet marketing by Siteowners Ltd